Copy-of-Untitled.png

Shtatë gra që ndryshuan botën dhe shkruan historinë

DORA VETË

September 14th, 2021

Shumë shpesh emrat e grave që kanë ndryshuar botën "fshihen" pas emrave të burrave që ju kanë "vjedhur" krijimtaritë. "Mollëkuqja" ua sjell historitë e shtatë grave që kanë lënë gjurmë në histori dhe e kanë ndryshuar botën në mënyra të ndryshme, ashtu si më mirë dinin ato. Pavarësisht se kishin profesione të ndyshme: shkencëtare, aviatore, udhëheqëse, piktore ose arkitekte, këto gra të gjitha kanë një gjë të përbashkët: janë feministe.

Kleopatra VII Thea Filopatori

Sundimtarja Kleopatra, e lindur rreth vitit 69 pes mendonte se ajo ishte një perëndeshë e gjallë dhe thuhet se dukej përrallore. Por bukuria e saj e famshme shpesh nënvlerëson faktin se ajo ishte gjithashtu shumë e arsimuar, shumë e zgjuar dhe një udhëheqëse briliante.  Edhe pse familja e saj ishte greke, ajo fliste gjuhën e popullit që udhëhiqte dhe ndiqte zakonet e Egjiptit, gjë që e bëri atë gjithashtu shumë të pëlqyer nga egjiptianët. Nën sundimin e saj, vendi lulëzoi. Kleopatra ra në dashuri jo vetëm me një, por dy nga udhëheqësit më të mëdhenj romakë. Së pari, ishte Jul Cezari.  Kur u vra, Kleopatra bashkoi forcat me Mark Antonin. Së bashku, ata luftuan kundër djalit të birësuar të Cezarit - Oktavianit - i cili donte të sundonte Romën dhe të merrte Egjiptin. Fati i tyre mbaroi kur fitoi Oktaviani. Për të shmangur kapjen, Kleopatra dhe Mark Antoni të dy vranë veten.  

Augusta Ada King-Noel, Kontesha e Lovelace-it 

Ada ishte matematiciente dhe programere, e lindur më datë 10 dhjetor të vitit 1815. Shkencëtarja e kompjuterave Ada Lovelace ishte me fat. Në shekullin e nëntëmbëdhjetë, shumë njerëz menduan se disa lëndë ishin aq të ndërlikuara, sa që vetëm djemtë ishin aq të zgjuar për t’i kuptuar ato. Por jo zotëri Bajroni. Ai punësoi një mësues privat për t'u siguruar që vajzës së tij po i jepej një arsim i shkëlqyer që përfshinte matematikë dhe shkencë. Gjëja e pa besueshme ishte se Ada nuk është se vetëm i donte këto lëndë - ajo ishte e shkëlqyeshme në to. Kur ishte 17 vjeç, Ada takoi Charles Babbage.  Matematikani gjenial kishte projektuar motorin e diferencës - llogaritësi i parë në ekzistencë - dhe i tregoi asaj se si funksiononte. Ajo ishte e mahnitur.

Babbage kishte krijuar edhe motorin analitik - kompjuterin e parë në botë. Kur ai i kërkoi ndihmë asaj për të përkthyer një artikull në lidhje me motorin analitik nga frëngjishtja në anglisht, ajo bëri diçka më tepër. Ada shtoi idetë e saj se si mund të programohej motori analitik. Tani, ajo njihet si programuesja e parë kompjuterike në botë.

Araminta Ross (më vonë e ndryshoi në Harriet Tubman) 

Askush nuk e di datën e lindjes së Harriet Tubman, sepse pronarët e skllevërve nuk mbanin shënime.  Ajo, prindërit e saj dhe tetë vëllezërit dhe motrat ishin të gjithë skllevër që jetonin në një plantacion të madh në Maryland. Puna ishte e vështirë, ata ushqeheshin pak dhe rriheshin shpesh. Më në fund, Harriet vendosi të ikte. Natën e 17 shtatorit 1849, ajo u arratis. Rrugës për në veri, ajo shikonte sinjalet sekrete të lëna nga ata që donin të ndihmonin skllevërit e arratisur. Rruga që ajo ndoqi u bë e njohur si ,,hekurudha nëntokësore”. Më në fund, ajo arriti në Filadelfia - ajo ishte e lirë! Por familja e saj nuk ishte, kështu që ajo u kthye për t'i shpëtuar. Harriet u kthye përsëri për të udhëhequr qindra skllevër drejt lirisë. Ajo nuk u kap kurrë. Dhe asnjëri prej skllevërve që ajo ndihmoi të ikte nuk u kap gjithashtu.

Amelia Mary Earhart 

Vetëm sepse njerëzit i thoshin Amelia Earhartit se inxhinieria, regjia e filmit dhe ligji nuk ishin për vajzat, nuk do të thoshte se ajo ishte dakord me to. Krejt e kundërta. Ajo në fakt mbante një fletore të grave që ishin të shkëlqyera në këto punë. Ndërkohë, ajo donte të bëhej pilote. Amelia mësoi të fluturonte, kursente mjaft para për të blerë aeroplanin e saj dhe më pas vendosi të thyejë rekorde, ashtu si burrat. Së pari, ajo u bë gruaja e parë që fluturoi në një lartësi prej 4,267 metra. Tjetra, ajo u bë gruaja e parë që fluturoi përtej Atlantikut. Që atëherë e tutje, regjistrimet ranë, njëra pas tjetrës, deri në atë më të vështirën. A do të mundte ajo të fluturojë nëpër botë? Amelia Earhart do ta provonte gjithsesi. Ajo u nis më 1 qershor 1937 por kurrë nuk ia doli.  Sidoqoftë, bota nuk e ka harruar kurrë që ajo u përpoq.

Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón 

Artistja Frida nuk priste kurrë të ishte artiste. Ajo donte të bëhej mjeke, por kur ishte 18 vjeç pësoi lëndime të tmerrshme në një aksident autobusi, i cili i dha fund studimeve të saj. Pas aksidentit, Frida kaloi muaj duke u shëruar. E detyruar të qëndroj e mbyllur, ajo filloi të bëjë diçka që gjithmonë e kishte dashur. Frida filloi të pikturojë. Më në fund, ajo filloi të shërohet dhe pastaj të ecë përsëri.  Pikturat e Fridës janë të lehta për tu njohur, stili i tyre i ndritshëm, simbolik tregoi kulturën e saj meksikane; ngjyrat e saj gjithashtu kishin kuptim. Për të, e gjelbërta qëndronte për trishtimin dhe shkencën, e verdha do të thoshte çmenduri, sëmundje, frikë dhe gëzim. Shumë nga pikturat e saj ishin autoportrete që tregonin dhimbjen e saj, kurse arti i saj thuhet se është surreal - kjo do të thotë kur gjërat përzihen së bashku në një mënyrë të çuditshme, ëndërrimtare. 

Valentina Vladimirovna Tereshkova

Në vitin 1961, rusët dërguan personin e parë në hapësirë. Ai ishte një njeri i quajtur Yuri Gagarin.  Tjetra, ata donin të dërgonin edhe gruan e parë në hapësirë. E tëra çfarë ata duhej të bënin ishte të zgjidhnin një grua kozmonaute nga miliona gra ruse. Ndërkohë, Valentina Tereshkova kishte një nga hobitë më interesante në botë - parashutizmin. Kjo ishte një mënyrë e dobishme për t'u kthyer në Tokë pas një fluturimi hapësinor. Pas disa stërvitjeve shumë të vështira të kozmonautëve, më në fund u vendos: ajo do të ishte kozmonautja e parë në hapsirë. Më 16 qershor 1963, Valentina Tereshkova goditi atmosferën e Tokës në anijen kozmike "Vostok 6" për t'u bërë gruaja e parë që shkoi në hapësirë. Prindërit e saj u mahnitën - Valentina u kishte thënë se po merrte pjesë në një konkurs me parashutë.

Zaha Mohammed Hadid 

Para se Zaha Hadid të mund të punonte si arkitekte ajo duhej të studionte - shumë. Ajo punoi shumë dhe i mahniti profesorët e saj me idetë e saj. Më tej, ajo mësoi studentë të tjerë të arkitekturës, vazhdoi projektimin dhe më në fund, një nga modelet e saj u ndërtua. Ngadalë, fama e Zahas u rrit.  Ajo u bë e njohur si Mbretëresha e Kthesave për shkak të formës së modeleve të saj. Thjesht hidhini një sy Qendrës Ujore të Londrës, e ndërtuar për Lojërat Olimpike të Londrës 2012. Ndërkohë, Zaha tha se Shtëpia e Operës Guangzhou në Kinë ishte frymëzuar nga guralecët në një përrua. Në vitin 2004, Zaha u bë gruaja e parë që fitoi Çmimin Pritzker Architecture - çmimi më i rëndësishëm i arkitekturës në Mbretërinë e Bashkuar.

BURIMI: “Wonder Women” nga Kay Woodward

donor image

Përmbajtja e kësaj ueb-faqeje është përgatitur nga Mollëkuqja me mbështetje të popullit Amerikan përmes Agjencionit për Zhvillim Ndërkombëtar të Shteteve të Bashkuara të Amerikës (USAID). Pikëpamjet e autorëve të shprehura në këtë ueb-faqe nuk reflektojnë medoemos pikëpamjet e Agjencionit për Zhvillim Ndërkombëtar të Shteteve të Bashkuara apo të Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Platforma mollëkuqja.mk është projekt i Qendrës për Mundësi të Barabarta "Mollëkuqja". Nëpërmjet kësaj platforme ne synojmë të krijojmë një hapësirë të sigurtë për gratë dhe burrat, ku të njëjtët jo vetëm mund të informohen për problemet aktuale që kanë të bëjnë me diskriminimin gjinor, por edhe të mund të ndajnë mendimet dhe eksperiencat e tyre.

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara © 2024 / Mollëkuqja.mk | Made by LuckyMedia