“Me përkushtim dhe bashkë do të punojmë për themelimin e Sekretariatit për barazi gjinore i cili do të nënkuptojë vendosjen e një mekanizmi të ri dhe të avancuar për barazinë gjinore i cili do të jetë përgjegjës dhe do ta ndjekë përfshirjen e perspektivës gjinore në të gjitha zgjidhjet ligjore sipas akteve ligjore dhe programeve duke u përpjekur të garantojë barazi të tërësishme gjinore në shoqërinë tonë.”
Kjo është një pjesë nga fjalimi i ministres së Punës dhe Politikës Sociale, Jovana Trençevska, para deputetëve më 8 Mars të këtij viti. Ministrja konfirmoi se po punohet mbi përmbajtjen e ligjit të ri për barazi gjinore i cili edhe në këto momente të kësaj analize, ndodhet në ENER (programi elektronik i qeverisë për shqyrtim publik të drafteve të ligjeve).
Sekretariati për barazi gjinore është në grupin e mekanizmave që ka marrë përsipër të zbatojë shteti si pjesë e strategjisë për zbatimin e Konventës së Stambollit. Kërkuam sqarime nga Ministria, kur ky Sekretariat do të fillojë me punë dhe cilat do të jenë detyrat e tij prioritare. Përgjigja ishte e shkurtër dhe e përgjithshme; Sekretariati do të formohet në përputhje me ligjin që është në përpunim.
Baza juridike për themelimin e Sekretariatit për barazi gjinore është në ligjin për baza gjinore i cili është në fazë përgatitore. Sekretariati duhet të zbatojë të gjitha detyrimet dhe kompetencat sipas ligjit mes të cilave edhe propozim për vërtetimin e qëllimeve prioritare për avancimin e barazisë gjinore për të gjitha prioritetet strategjike të vërtetuara me vendimin vjetor të qeverisë
thanë nga Ministria për Punë dhe Politikë Sociale
Nuk është e jashtëzakonshme që zbatimi i mekanizmave në vend që kanë të bëjnë e barazinë gjinore të realizohet “me shpejtësinë e breshkës”. Madje edhe premtimet të cilat në letër figurojnë me vite.
“Do të themelojmë Sekretariat për baraza gjinore në kuadër të Qeverisë i cili do të kujdeset për zbatimin e perspektivës gjinore në krijimin e politikave dhe buxheteve në nivel kombëtar dhe lokal”, thuhet në programin zgjedhor të LSDM-së për zgjedhjet e vitit 2016.
Sipas këtij programi të LSDM-së, zbatimi i këtij premtimi është dashur të bëhet brenda dy viteve nga marrja e pushtetit, gjegjësisht, Sekretariati duhet të kishte filluar punën në gjysmën e parë të vitit 2019.
AKTIVISTËT: SEKRETARATI ËSHTË HAP POZITIV, EKSPERTËT TË JENË PJESË E TIJ
Elena Gagovska, aktiviste për të drejtat gjinore dhe të drejtat e njeriut vlerëson se është e rëndësishme që barazia gjinore të jenë prioritet i lartë për institucionet e vendit.
“Nëse formohet Sekretariat për barazi gjinore, kjo definitivisht do të ishte një hap pozitiv drejt arritjes së atij qëllimi. Gjithsesi, do të theksoja se nuk është e rëndësishme që një institucion i tillë vetëm të ekzistojë si pro-formë, por që ai të ketë fuqi të monitorojë institucionet e tjera”, thotë Elena Gagovska, aktiviste.
Për funksionim më efikas të këtij institucioni i cili eventualisht do të themelohet, Gagovska shton:
“Gjithashtu, është e rëndësishme që ekspertë të dëshmuar në fushën e barazisë gjinore dhe të drejtave të njeriut të kyçen në këtë Sekretariat që të mos lihen anash aspektet kyçe të barazisë gjinore, si dhuna në bazë gjinore, të drejtat e LGBTI-së dhe njohja juridike e gjinisë së personave transgjinor”, përfundon aktivistja, Elena Gagovska.
ÇFARË PARASHEH DRAFTI I LIGJIT RRETH SEKRETARIATIT?
Qëllimi i ligjit të ri dhe i Sekretariatit do të jetë luftimi i stereotipeve dhe paragjykimeve gjinore, pjesëmarrje e barabartë dhe e balancuar, përforcim i grave, aftësimi dhe qasja e duhur e tyre. Sipas draft-versionit të ligjit për barazi gjinore parashikohet formimi i Sekretariatit të posaçëm me këto detyra:
- Koordinimi horizontal i subjekteve dhe mekanizmave gjinore për zbatimin e ligjit,
- E ndjek harmonizimin e politikave dhe jep mendime ekspertësh, propozime dhe udhëzime për harmonizimin e politikave të qeverisë,
- Jep mbështetje eksperte,
- I dorëzon qeverisë dhe ministrive nisma dhe propozime për ndryshim dhe plotësim të ligjeve në kuptimin barazisë gjinore dhe politikave që duhet të harmonizohen me ligjin,
- Bashkëpunon me shoqata, fondacione dhe grupe joformale për barazi gjinore dhe partnerë social,
- Formon Këshill për barazi gjinore si trup këshillëdhënës për vendosjen e bashkëpunimit dhe mbledhje mendimesh dhe propozimesh për avancimin e politikave të barazisë gjinore,
- Përpilon dhe publikon analiza, hulumtime, informacione, raporte dhe dokumente të tjera që lidhen me barazinë gjinore…
Këto janë vetëm disa nga kompetencat e parashikuara me ligj, kurse me Sekretariatin parashihet të udhëheqë një zv/kryeministër i posaçëm.
