Historike: Për herë të parë në Maqedoninë e V. një person u dënua për gjuhë të urrejtjes ndaj komunitetit LGBTQ+

Në Maqedoninë e Veriut është shqiptuar dënimi i parë me burg për gjuhë të urrejtjes në bazë të orientimit seksual. Transgjinorët në vend fituan betejën e parë, por të vogël në luftën kundër gjuhës së urrejtjes dhe dhunës ndaj këtij komuniteti. Kallëzimi penal i dorëzuar nga 'Queer Center' është për veprën penale “përhapje e materialit racist dhe ksenofobik përmes sistemit kompjuterik”, ndërsa Gjykata Themelore e Negotinës ka vendosur se i pandehuri është fajtor për veprën për të cilën akuzohet.

Burimi: VidiVaka

“Në korrik të vitit të kaluar, i pandehuri ka shkruar dy komente me gjuhë shqetësuese të urrejtjes ndaj komunitetit LGBTI+ në rrjetin social Facebook, në të cilat ka bërë thirrje për dhunë ndaj këtij grupi të margjinalizuar. Me këtë i pandehuri ka kryer veprën penale të “përhapjes së materialit racist dhe ksenofobik nëpërmjet sistemit kompjuterik” nga Neni 394 Paragrafi 1 të Kodit Penal, ndaj gjykata e ka dënuar me masë alternative – dënim me kusht, burg një vit. Dënimi i përcaktuar me burgim nuk do të zbatohet nëse i akuzuari nuk kryen vepër tjetër penale brenda një viti pas plotfuqishmërisë së aktgjykimit”, thuhet në njoftimin e Qendrës Queer.

Aktivistët e mirëpresin këtë vendim për sanksionimin e gjuhës së urrejtjes në bazë të orientimit seksual dhe identitetit gjinor, por thonë se nuk mjafton sepse gjuha e urrejtjes është e përditshme në Maqedoninë e Veriut.

“Ky është aktgjykimi i parë i këtij lloji dhe natyrisht jemi të kënaqur që institucionet më në fund po e praktikojnë ligjin që kemi në letër. Nëse po flasim nëse ky aktgjykim është i mjaftueshëm, atëherë do të përgjigjem se nuk është i mjaftueshëm dhe se nuk jemi të kënaqur. Sepse gjuha e urrejtjes është bërë e përditshme në vendin tonë, jo vetëm në bazë të orientimit seksual, por në përgjithësi. E mirëpres vendimin e gjykatës dhe shpresoj që do të shohim sa më shumë aktgjykime edhe për politikanët, të cilët në fushata të caktuara zgjedhore përhapin urrejtje, intolerancë dhe përdorin fjalor diskriminues për të fituar pikë politike”, deklaroi drejtori ekzekutiv i Qendrës Queer, David Tasevski.

Iniciativa për Mbrojtjen dhe Promovimin e të Drejtave të Personave Transgjinorë “Transforma” shpreson se dënimi për gjuhën e urrejtjes ndaj komunitetit LGBTI+ do të bëhet praktikë.

“Ne besojmë se ishte koha e duhur që shteti të ndërmarrë një lloj hapi në lidhje me gjuhën e urrejtjes bazuar në orientimin seksual dhe identitetin gjinor, sepse vitet e fundit është bërë gjithnjë e më e shpeshtë përhapja e gjuhës së urrejtjes nga lëvizjet kundër gjinisë, kushteti dhe institucionet mbeten disi të paaftë për raportimet që kemi dorëzuar deri më tani. Me këtë aktgjykim fillon një kapitull i ri dhe shpresojmë që institucionet ta shohin këtë si praktikë”, thotë Lila Miliq nga “Transforma”.

Si një nga opsionet për mbrojtje më të madhe për komunitetin LGBTI+, aktivistët besojnë se ligjet duhet të respektohen dhe se Sektori i Krimit Kompjuterik më në fund duhet të punojë për komunitetin LGBTI+.

“Ne patëm një rast kur një grua transgjinore shkoi për të raportuar gjuhën e urrejtjes në rrjetet sociale, por nga Departamenti nuk u njoh kjo gjuhë e urrejtjes dhe vajzës iu tha se kjo ndodh pothuajse në çdo 3-4 vajza në vend”, theksoi Transforma. ".

Pavarësisht këtij vendimi, aktivistët nuk janë shumë optimistë se gjuha e urrejtjes kundër komunitetit LGBTI+ do të ulet.

“Ne mendojmë se do të jetë në të njëjtën vazhdimësi siç ka qenë deri më tani. Siç e përmendëm edhe më lart, vitet e fundit, veçanërisht gratë transgjinore janë sulmuar dhe janë target i gjuhës së urrejtjes nga lëvizjet antigjinore. Koordinatorja jonë deri më tani ka denoncuar gjuhën e urrejtjes në Prokurorinë Publike dhe në Polici, por ato menjëherë i refuzojnë ankesat me arsyetimin se nuk është konstatuar gjuhë urrejtjeje, për këtë arsye mendojmë se duhet të sensibilizohen, por edhe të ndëshkohen institucionet dhe personat përgjegjës nëse nuk veprojnë sipas raportimit. Vetëm kështu besojmë se më në fund do të rikthehet besimi në komunitet, por edhe besimi te institucionet”, thotë Lila Miliq nga “Transforma”.

Sipas David Tasevskit, institucionet janë ato që duhet të bëjnë përpjekje që të mos tolerohet gjuha e urrejtjes.

“Nuk do të kisha pritshmëri të tilla, megjithatë, nëse institucionet vazhdojnë të dërgojnë mesazhin se gjuha e urrejtjes nuk do të tolerohet, sigurisht që do të sjellë ndryshime pozitive. Institucionet duhet të jenë të vetëdijshme për lidhjen ndërmjet gjuhës së urrejtjes dhe akteve të urrejtjes dhe detyra e tyre në këtë rast kur reagimi ndaj gjuhës së urrejtjes është parandalimi i akteve të urrejtjes. Do të krijojë një mjedis të sigurt, por edhe më pak punë për ta në të ardhmen”, thotë Tasevski.

Mirëpo, nga monitorimi dhe raportimi i organizatave, konstatohet se gjendja me gjuhën e urrejtjes ndaj komunitetit LGBTI+ është shumë e keqe, e vërejtur më së shumti në komentet në postimet në rrjetet saciale.

“Një fotografi e tillë thotë se kjo çështje është e rëndësishme dhe ne duhet të punojmë për të. Dhe kjo vlen sidomos për institucionet, të cilat kur vërejnë se një situatë e caktuar po del jashtë kontrollit, duhet të përdorin mjetet që kanë në dorë për të parandaluar përshkallëzimin dhe dhunën. Dhe vegël e tyre janë ligjet që janë në funksion të mbrojtjes së çdo qytetari”, tha Tasevski nga Qendra Queer.

Personat transgjinorë në Maqedoninë e Veriut jetojnë me frikë çdo ditë, janë të ekspozuar ndaj gjuhës së urrejtjes dhe diskriminimit të vazhdueshëm në rrjetet sociale, si dhe jetojnë me frikë nga dhuna. Megjithatë, ata ende refuzojnë të heshtin dhe për të pestën herë marshuan me guxim në rrugët e Shkupit për dukshmëri dhe solidaritet për transgjinorët.

Ata dërguan mesazhe për të ndaluar dhunën dhe diskriminimin me të cilin përballen këta njerëz. Ata thonë se mbështetja nga familjet dhe të dashurit është më e rëndësishmja për personat transgjinorë.

“Frika këtu është e madhe, frika ime është, a do të kthehet fëmija im i gjallë në shtëpi nëse del vetëm? Ne mundohemi ta transportojmë gjithmonë me makinë, të mos shkojë me autobusë, sa më pak, mirëpritet në shkollë, ambienti është i tillë, mund të mburrem me shkollën dhe është shumë domethënëse për shëndetin e saj mendor sepse ajo nuk ka qenë e ekspozuar ndaj bullizmit. Ajo është e mbrojtur në shkollë, normalisht e mbrojmë me aq sa mundemi, por kaq, fëmijët duhet të dalin jashtë”, na tha nëna e një transgjinori.

Sipas saj, këto marshime vizibiliteti janë të rëndësishme sepse humanizojnë komunitetin.

“Së pari, fakti është se pavarësisht ndryshimit, sado tronditës të duket, nëse mendojnë se nuk i kanë vënë re gjërat, jam e sigurt dhe garantoj që nëse mendojnë për fëmijërinë e tyre dhe atë që ka ndodhur, do të kujtojnë shenjat, është i njëjti fëmijë që kur lindi, kur e morën në krahë dhe iu shkri zemra, pikërisht i njëjti fëmijë. Ata ishin të lumtur për atë fëmijë, është i njëjti fëmijë, asgjë nuk ka ndryshuar dukshëm. Ai ka të njëjtat dëshira, ka të njëjtat nevoja, i do prindërit e tij njëlloj dhe mesazhi im është, përveç kësaj, të hapemi pak më shumë me fëmijët, sepse ata fëmijë kanë frikë se do të refuzohen nga prindërit e tyre. Besoj se është më e tmerrshme për fëmijët, pra çfarë, ta lëmë dashurinë të shkojë, t'i shohë përmes dashurisë që kanë pasur edhe para se të lindte fëmija”, shton nëna e personit transgjinor nga RMV-ja.

Pesë vite më parë, personi X, një burrë transgjinor nga Maqedonia e Veriut, fitoi një gjyq kundër shtetit në Strasburg, pas një beteje ligjore 11-vjeçare para institucioneve vendase, dhe arriti të ndryshojë gjininë nga femër në mashkull dhe ka numër amë të ri nga shenja "f" në "m" dhe me numër të ri identifikimi personal si person mashkull.

Lufta për mbrojtje më të madhe ligjore dhe njohje të të drejtave të tyre themelore për personat transgjinorë vazhdon të jetë e përditshme. Në të ardhmen, ata shpresojnë për legjislacion që do t'i mbrojë nga diskriminimi dhe dhuna. Megjithatë, gjëja më e rëndësishme është se ata mund të jetojnë në liri dhe pa frikë nga dënimi dhe izolimi. Në rastin ideal, e ardhmja e personave transgjinorë në RMV duhet të mbrojë dhe të njohë plotësisht të drejtat dhe dinjitetin e tyre.