Gratë që fitojnë më shumë se partneri kompensojnë në punët e shtëpisë

Një numër në rritje i grave po sjellin çeqe më të mëdha në shtëpi sesa partnerët e tyre meshkuj. Megjithatë, fitimi i bukës së gojës nga gruaja ende shkakton ndjenja pasigurie dhe parehati për të dyja palët, shkruan BBC.

Kur Erin u bashkua për herë të parë me të dashurin e saj, ata të dy punonin në punë me pagë minimale. Ajo ishte një studente që punonte me kohë të pjesshme në shërbimin ndaj klientit, ndërsa ai punonte si kuzhinier. Në vitin 2020, ajo filloi punën e saj të parë me kohë të plotë në qeverisjen vendore dhe shpejt u ngjit në shkallët e karrierës. Tani, në moshën 27-vjeçare, Erin fiton shumë më shumë se partneri i saj.

"Kur mora telefonatën me të cilën më thanë se e kisha marrë punën, me partnerin folëm menjëherë për pagën," thotë Erin, e cila jeton në Yorkshire, Mbretëria e Bashkuar. “E pyeta nëse fakti që po fitoja më shumë do ta bënte atë të ndihej keq. Ai tha se po, i pëlqen kur mund të bëjë gjëra për mua që nuk kam mundësi t'i bëj, sepse e bën të ndihet sikur kujdeset për mua. Por ai nuk ndihet i dobët për shkak të pagës time të lartë. Ai thjesht dëshiron që unë të jem e lumtur.”

Edhe pse nuk është e pazakontë që gratë të fitojnë më shumë se partnerët e tyre, Erin mbetet pjesë e pakicës si një grua që siguron ushqimin. Në Mbretërinë e Bashkuar, vetëm rreth 26% e grave fitonin më shumë para se partneri i tyre në 2019, dhe në SHBA kjo ishte rreth 30% – nuk është e habitshme, pasi gratë që punojnë ende fitojnë mesatarisht 16% më pak se burrat.

Kjo është arsyeja pse Erin, dhe shumë gra në marrëdhënie heteroseksuale si ajo, ndiejnë nevojën për të bërë biseda rreth asaj se si ndihet partneri i tyre për fuqinë e tyre më të lartë fituese dhe ta mbrojë partnerin nga çdo emocion negativ ose ndjenjë e çmaskulimit - biseda që me siguri nuk do ta ndjenin nevojën t’i bënin nëse situata do të ishte anasjelltas. 

Fuqia fitimprurëse e grave mund të jetë rritur në shumë raste, por qëndrimet ndaj grave që mbajnë familjen ende mbeten pas. Përveç gjykimit të të tjerëve, gratë që fitojnë më shumë se partnerët e tyre ende shpesh përballen me shumicën e punëve tradicionalisht “për gra”, të tilla si punët e shtëpisë dhe kujdesin ndaj fëmijëve, duke i lënë ato të mbingarkuara vazhdimisht, nën presion dhe duke luftuar për të mbrojtur partneritetin e tyre nga emocionet dhe perceptimet negative. 

Hulumtimi tregon se martesat heteroseksuale me një grua që siguron familjen kanë më shumë gjasa të përfundojnë me divorc. Por ekspertët theksojnë se kjo nuk duhet të jetë kështu patjetër.

Barrat shtëpiakë të grave që mbajnë familjen

Historikisht, burrat pothuajse gjithmonë kanë fituar më shumë se partneret e tyre gra. Gratë, shpesh të përjashtuara tërësisht nga fuqia punëtore, prireshin të merrnin përsipër shumicën e punëve shtëpiake, duke përfshirë punët e shtëpisë dhe rritjen e fëmijëve.

Por provat sugjerojnë se që kur gratë kanë hyrë masivisht në fuqinë punëtore, çekuilibri në detyrat shtëpiake nuk është korrigjuar vërtetë – edhe kur gratë fitojnë më shumë para se partnerët e tyre.

“Gratë mund të ndjehen të detyruara të kompensojnë shkeljen e roleve tradicionale gjinore si mbajtëse të familjes duke dyfishuar kontributet e tyre në shtëpi”, thotë Raina Brands, profesoreshë e asociuar në Shkollën e Menaxhimit të UCL, hulumtimi i së cilës fokusohet në stereotipet gjinore.

Disa studiues kanë zbuluar se në Mbretërinë e Bashkuar, 45% e grave që furnizojnë më shumë financiarisht familjen ende kryejnë shumicën e detyrave të shtëpisë, krahasuar me vetëm 12.5% të burrave që furnizojnë më shumë familjen. 

Për më tepër, hulumtimi i kryer në Australi dhe SHBA tregoi se megjithëse gratë reduktonin punët e shtëpisë me rritjen e të ardhurave të tyre, kjo ishte e vërtetë vetëm deri në një masë të caktuar. Pasi gratë filluan të fitonin më shumë se partnerët e tyre, studiuesit zbuluan se çiftet shpesh riktheheshin në role më tradicionale gjinore, me gratë që merrnin një pjesë joproporcionale të punëve të shtëpisë.

“Të ndihesh sikur po shkelim pritshmëritë e shoqërisë për atë që do të thotë të jesh grua apo burrë, mund të jetë shumë e pakëndshme”, thotë Raina Brands.

Gjykimet e jashtme

Edhe kur një çift ka qëllimet më të mira për të ndarë punën në mënyrë të barabartë, gjykimet dhe perceptimet e jashtme mund ta pengojnë këtë, argumenton Siran Cao, bashkëthemeluesi dhe CEO i Mirza, një kompani fintech me qendër në Londër që fokusohet në disbalancin e pagave të bazuar në gjini. Kjo mund t'i lërë gratë me të ardhura të larta të marrin punë dhe përgjegjësi shtesë.

“Shkollat ende priren të thërrasin nënën, edhe nëse babai është renditur si kontakti kryesor për fëmijën”, thotë Cao. "Është thelbësore për burrat që të prishin këto norma gjinore të kujdesit."

Një studim i vitit 2013 tregoi se 16% e amerikanëve besonin se rritja e një fëmije në një familje ku nëna është fituesi kryesor i të ardhurave do të kishte një efekt negativ tek fëmijët, dhe 59% e të rriturve ende thonë se fëmijët janë më mirë kur njëri nga prindërit e tyre qëndron në shtëpi me ta. Dyzet e pesë përqind e këtyre njerëzve thanë se ishte më mirë nëse prindi që qëndron në shtëpi ishte nëna, me vetëm 2% që favorizonin babanë.

Faktori i divorcit

Çiftet që tashmë shkojnë kundër normës shoqërore për sa i përket bilancit të fitimeve të tyre duhet të marrin vendime të rëndësishme nëse do të zgjedhin gjithashtu një bilanc jo tradicional të kujdesit për fëmijët, ku babai me të ardhura më të ulëta do të marrë më shumë nga përgjegjësitë e kujdesit.

Të dhënat sugjerojnë se shumica nuk e bëjnë – në fund të fundit, edhe pse rreth një e katërta e grave janë fituesit kryesorë në Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA, vetëm rreth një në 10 burra thonë se janë kujdestari kryesor i fëmijëve të tyre – dukshëm më pak se sa mund të pritet. Ashtu si shumë aspekte të pabarazisë gjinore, duket se boshllëqet dhe gjykimet më të rëndësishme shfaqen pasi gratë bëhen nëna.

Disa studime tregojnë se çiftet heteroseksuale kanë akoma më shumë gjasa të divorcohen nëse bashkëshortja femër fiton më shumë se burri i saj. Studimet kanë treguar gjithashtu se meshkujt që fitojnë më pak se partnerja e tyre grua kanë më shumë gjasa të tradhtojnë, si mënyrë për të rivendosur identitetin gjinor mashkullor. Dhe në çiftet ku gruaja e familjes shpenzon më shumë kohë në punët e shtëpisë, pakënaqësia martesore është në nivelin më të lartë.

Brands argumenton se është e rëndësishme që çiftet të mos përfshihen në statistikat e përgjithshme dhe të fokusohen në atë se si një marrëdhënie mund të jetë sa më e drejtë për ta.

“Çiftet që bëjnë një hap jashtë marrëveshjeve jotradicionale dhe negociojnë një ndarje të drejtë të punëve të shtëpisë në raport me kontributet financiare, kanë më shumë gjasa të arrijnë barazi në një kuptim më të gjerë. Kjo do të thotë se si gruaja ashtu edhe burri të kenë siguri financiare dhe pavarësi nga partneri i tyre, aftësi për të ndjekur karriera domethënëse dhe aftësi për të balancuar karrierën dhe jetën familjare.”

Përktheu dhe përshtati: Fatlume Dervishi