Една шокантна слика е длабоко врежана во мојот ум и останува во мене: една жена на станицата Пен, седи среде рамнодушноста на вечната гужва во Њујорк. Толпата на луѓе поминува покрај неа, анонимна и невидлива. Таа чека, држејќи се за спомени поскапоцени од оскудната облека под нејзините нозе. Нејзиното име е Парашќеви Симаку - глас што некогаш имал моќ да ги разбранува народите, лице кое красело сцени, жена која се осмелила да сонува во свет кој ги осудува жените кои сонуваат. Сега, таа е само една мајка која го чека својот син.
Парашќеви Симаку не беше само пејачка; таа беше икона на сензуалноста во едно време и место каде што тоа беше смело и опасно. Нејзиниот огнен и свиленкаст глас, нејзиното освојувачко присуство, нејзиниот етеричен изглед - ги предизвикаа ригидните норми на Албанија, разбивајќи ја монотонијата на тмурниот и режимски свет. Меѓутоа, осмелувајќи се да заблесне, таа стана ранлива од најострите рабови на двојните стандарди на општеството. Да се биде жена во центарот на вниманието значеше да се живее на несигурниот крај на почитувањето и презирот, а за Парашќеви, оваа сјајна ѕвезда, одвојувањето од небото беше уништувачко.
Како и многу други, кога падна железната завеса, и Парашќеви ја напушти Албанија и замина за Америка. Со себе ги понесе своите сништа за слобода и светла иднина за себе и за нејзиното семејство. Но, слободата што ја откриваат жените е често неостварлива, недофатлива, апстрактна. Парашќеви се омажи, роди син, а потоа виде како нејзиниот живот се распаѓа под тежината на разводот и загубата. Taa го изгуби нејзиниот син, тој беше одземен од неа во битката за старателство, што кај неа предизвика најголем очај. Таа остана во Америка, но не поради славата или богатството, туку поради болната блискост со своето дете, поради нејзиниот мајчински копнеж - со кревка надеж за повторно обединување.
И така, таа чека. Во нејзиното чекање, таа се претвора во нешто извонредно: симбол на мајчината пожртвуваност, жена подготвена да го поднесе и неподносливото.
Парашќеви Симаку - бездомничка, но непоколеблива, скршена, но сеуште цврсто на нозе - го отелотворува парадоксот на екзистенцијата: силата во кревкоста, целта во страдањето. Нејзиното чекање го одразува верувањето на Спиноза во моќта на љубовта како сила на природата и визијата на Аристотел за еудаимонијата преку саможртвувањето. Нејзината пожртвуваност е егзистенцијален предизвик, една тивка потврда дека љубовта опстојува дури и кога светот ти одзема сè и потврдува дека и среде загуба, човечкиот дух може да создаде смисла и да негува надеж.
Приказната за Парашќеви е уникатна, но одекнува во битките на безброј жени. Колку од нив биле принудени да ги напуштат своите соништа во име на опстанокот? Колкумина од нив се соочиле со понижување и невидливост и нивната пожртвуваност била прифатена како едноставно обична?
Животот на Парашќеви е огледало што ги визуелизира нееднаквостите со кои се соочуваат жените, особено оние кои се осмелуваат да живеат величествено, да шират светлина и да се осмелат да живеат слободно без да се извинуваат.
Општеството и се поклонува на идејата за саможртвуваноста на мајката, но ја напушта неа кога товарот на нејзината пожртвуваност станува претежок за носење.
Бездомништвото на Парашќеви не е само нејзина лична трагедија; туку тоа претставува еден колективен неуспех. Како е можно жена која некогаш го отелотворуваше духот на една нација, да се најде таму, надвор, незаштитена, сама низ улиците на најбогатата земја во светот? Ова не е само лоша среќа на една жена - ова е приказна за систематското занемарување, за обезвреднувањето на трудот, љубовта и животот на жените.
Жртвата на Парашќеви е оплакување, еден предизвик за светот, повик за акција. Зошто од жените се бара толку многу во име на жртвуваноста? Зошто нивната љубов за мерна единица го има страдањето? Зошто жените се оптоваруваат со товари што никогаш не би требало да ги носат сами?
Нејзината приказна нè поканува да создадеме еден нов свет во кој жените повеќе не се принудени да избираат меѓу своето достоинство и нивните деца, каде што опстанокот не доаѓа по цена на нивните соништа и каде остварувањето е право, а не привилегија.
Меѓутоа, дури и кога прашуваме, не можеме а да не и се восхитуваме. Затоа што во нејзиното чекање, во нејзината загуба има една убавина - доказ за безграничната длабочина на мајчината љубов. Нејзина не е само убавината на сценските светла или аплаузот, туку и на тивката издржливост. Тоа е убавината на жената која одбива да дозволи светот да и ја изгаси надежта, дури и кога ќе и одземе се друго.
Парашќеви Симаку денеска одново си го добива својот глас. Со поддршка на албанско- американската заедница враќајќи се повторно кон светлината, таа се подготвува повторно да пее. Но, овој триумф, колку и да е инспиративен, бара повеќе од само славење, не не ослободува од одговорноста и од поставување на тешки прашања, не повикува да се соочиме со системските неправди кои што ја замолкнаа.
Животот на Парашќеви е симфонија на триумф, на срцекршење, на пожртвуваност и на сила. Зборува за неподносливите товари што ги носат жените и за издржливоста со која им пристапуваат. И додека таа се подготвува повторно да пее и го чека својот син, ни помалку ни повеќе туку 10 години, ни покажува дека и покрај длабоката загуба, мајчината љубов останува неуништлива.
Да го слушнеме нејзиниот глас и да се трансформираме од него. Нека нејзината приказна биде повик за да се создаде еден свет во кој што љубовта на ниту една жена не се казнува со толку вртоглава цена, во кој што ниту една мајка не е осамена, чекајќи во темнина и тишина. Свет во кој женската пожртвуваност не е наградена со сожалување, туку со заслужена правда, почит и признание.
"Овој материјал е целосно или делумно финансиран од UK International Development и Фондацијата Kvinna till Kvinna, кои не мора да се согласуваат со мислењата изразени во него. За содржината е одговорен авторот."
