Në vendin tonë nuk ka edukim seksual gjithëpërfshirës nga 0-4 vjet dhe për këtë arsye çdo pretendim lidhur me punën e organizatës sonë në këtë kontekst është i pakuptimtë dhe i pambështetur. Bëhet fjalë për manipulim klasik dhe shtrembërim të fakteve. Gjithashtu, në vendin tonë nuk ekziston program informal për edukim seksual për fëmijët e kësaj moshe deri në 4 vjeç, gjë që dëshmon se manipulohet me temën e dhënë. Ne mbetemi të mendimit që edukimi seksual duhet të mësohet që në moshë të re, i cili duhet të bazohet në fakte dhe shkencë dhe më e rëndësishmja duhet t’i përshtatet moshës dhe nevojave të fëmijëve, thonë nga HERA.
Recensojmë një postim të publikuar në rrjetin social Facebook, në të cilin thuhet se organizata joqeveritare HERA përfaqëson qëndrim se fëmijët deri në moshën 4-vjeçare duhet të dijnë të masturbojnë dhe se në këtë mënyrë zbatohet edukimi seksual gjithëpërfshirës në praktikë. Si pjesë e postimit të publikuar, është një link me një tekst në të cilin thuhet se “shumë herë deri tani Shoqata për edukim shëndetësor dhe hulumtime HERA i është referuar standardeve për edukim seksual gjithëpërfshirës të OBSH-së, që gjoja nënkupton seks edukim duke filluar që nga lindja dhe se HERA beson se fëmijët janë qenie seksuale, se u pëlqen të masturbojnë dhe janë të interesuar për aktivitete seksuale që në moshë të vogël, nga foshnjat deri tek fëmijët 4 vjeç“.
Më pas, në tekst thuhet se HERA ka bërë me dije se edukimi seksual i detyrueshëm duhet të futet që në kopshtin e fëmijëve, me fokus në standardet e OBSH-së. Më tej, theksohet se HERA pajtohet me standardet e OBSH-së për edukimin seksual, të cilat, nga ana tjetër, supozohet se do të thotë se fëmijët duhet të njihen me seksualitetin që në lindje deri në moshën 4 vjeçare duhet të dinë të masturbojnë. Teksti shpërndan dokumente në kroatisht dhe shqip nga standardet e supozuara të OBSH-së. Një nga ato dokumente, i cili është në gjuhën serbe, është gjetur nga Vërtetmatësi në internet dhe daton që në vitin 2010.
Ky dokument nuk e përmend fare HERA-n dhe as ai dokument nuk lidhet në asnjë mënyrë me edukimin gjithëpërfshirës seksual, i cili u lansua si program pilot në Maqedoninë e Veriut. Titulli i tekstit është faktikisht i pasaktë dhe i nxjerrë jashtë kontekstit dhe HERA thotë se synon të shkaktojë panik moral dhe ankth tek prindërit.
Situata aktuale në vend është se edukimi gjithëpërfshirës seksual (EGJS) u pilotua në vitin 2021 nga Byroja e Zhvillimit të Arsimit, ndërsa HERA ofroi mbështetje teknike për institucionet. EGJS u pilotua në klasën e nëntë, pra programi pilot është i destinuar për fëmijët e moshës 13-15 vjeç. Nuk është e vërtetë që HERA mbron qëndrimin që fëmijët deri në 4 vjeç duhet të dinë të masturbojnë.
Drejtoresha e programit të HERA, Elizabeta Bozhinoska, thotë për Vërtetmatësin se programi për EGJS si lëndë zgjedhore në klasën e nëntë është përgatitur nga ekspertë sipas udhëzimeve më të fundit teknike ndërkombëtare të UNESCO-s nga viti 2018.
Temat kryesore dhe qëllimet mësimore të udhëzimeve më të fundit të UNESCO-s mbi edukimin seksual (2018, faqe 65) rekomandojnë që është e përshtatshme të diskutohet anatomia dhe fiziologjia seksuale dhe riprodhuese, si dhe emrat dhe funksionet e organeve riprodhuese të njeriut përpara moshës 16 vjeç. Të njëjtat udhëzime të UNESCO-s tregojnë se trupi dhe masturbimi duhet të diskutohen nën temën – sjellja seksuale. Shumë vajza dhe djem fillojnë të masturbojnë gjatë pubertetit ose ndonjëherë më herët, dhe kjo nuk është e turpshme. Gjatë pubertetit ata bëhen më të vetëdijshëm për tërheqjen dhe stimulimin e tyre seksual. Mosha e sugjeruar kur duhet të trajtohet kjo temë është 9 deri në 12 vjeç (faqe 71). Në vendin tonë nuk ka edukatë gjithëpërfshirëse seksuale nga 0-4 vjet, prandaj çdo pretendim që lidhet me punën e organizatës sonë në këtë kontekst është i pakuptimtë dhe i pambështetur. Bëhet fjalë për manipulim klasik dhe shtrembërim të fakteve. Gjithashtu, në vendin tonë nuk ekziston program informal edukimi seksual për fëmijët e kësaj moshe deri në 4 vjeç, gjë që dëshmon se tema e dhënë është duke u manipuluar. Nëse do të ishte ndryshe, do të ishte cituar një program ose dokument kombëtar ose publikim. Mbetemi të mendimit se edukimi seksual duhet të mësohet që në moshë të vogël, i cili duhet të bazohet në fakte dhe shkencë dhe më e rëndësishmja, t’i përshtatet moshës dhe nevojave të fëmijëve
HERA
Nga aty shtojnë se materialet e përdorura në tekst janë nga vende të tjera, në gjuhë të tjera.
Për kujtesë, a ju kujtohen fotot që edukata seksuale do të pilotohet në klasën e dytë (foto e huazuar nga tekste të vendeve të tjera), të cilat përhapën histeri masive vitin e kaluar dhe na bindën se pikërisht kjo do të mësohet në vendin tonë. Nuk është rastësi që në vitin 2022, “Nas za nas” tashmë kanë vendim gjyqësor për shpifje të sjellë ndaj organizatës sonë, lidhur me gënjeshtrat që përhapin për EGJS-në, si dhe përfaqësuesin e organizatës civile Libris, e cila është kundërshtare e fortë e EGJS, ka aktgjykim nga Komisioni për mbrojtje nga diskriminimi për diskriminim të kryer. Këta janë zëdhënësit që duhet të mendojnë mirë për ta dhe të mbrojnë fëmijët tanë, duke përhapur shpifje, fyerje, gjuhë urrejtjeje dhe intolerancë ndaj komuniteteve më të margjinalizuara? Njëkohësisht ju njoftojmë se do të marrim të gjitha masat ligjore për zbardhjen e këtij rasti të shpifjes ndaj organizatës sonë
HERA
Grupi i punës Byrosë së Zhvillimit të Arsimit u krijua në shkurt 2018 për të përgatitur model mësimor për pilot EGJS. Vendimi për pilotimin e EGJS-së është marrë në seancën e 162-të të Qeverisë në nëntor 2019. Në janar 2020, nga Byroja e Zhvillimit të Arsimit (BZHA) dhe HERA u përgatit një kurrikul në përputhje me standardet e UNESCO-s. Në dhjetor 2020, mësuesit nga shkollat pilot janë trajnuar për zbatimin e EGJS-së dhe në mars 2021 janë përgatitur manualet e mësuesve për zbatimin e programit.
Temat për të cilat nxënësit do të flasin në këto orë kanë të bëjnë me ndryshimet që ndodhin në pubertet, simptomat e HIV-it dhe infeksioneve seksualisht të transmetueshme dhe mbrojtjen, ku të drejtohen për ndihmë në rast të problemeve shëndetësore apo dhunës, pse është barazia midis burrave dhe grave e nevojshme, si të pranojnë trupin dhe pamjen e tyre, si të njohin dhunën dhe të mbrohen, si të mbrohen dhe të kërkojnë ndihmë nga dhuna seksuale, si të ndërtojnë marrëdhënie të shëndetshme partnere, të respektojnë njerëzit pa diskriminuar dhe të luftojnë dhe të respektohen vetë.
Edukimi seksual ofrohet në Holandë, Suedi, Finlandë, Zvicër, Norvegji, Austri, Estoni, Portugali, Belgjikë, Irlandë, Gjermani dhe Britani të Madhe. Në Shqipëri, EGJS është futur që nga viti 2012 në shkollat fillore dhe të mesme. Në Bosnje dhe Hercegovinë, programi EGJS është zbatuar si program zgjedhor në disa kantone për disa vite.
Për të gjitha faktet e mësipërme, postimin që po e recensojmë e vlerësojmë si të pavërtetë. Në Maqedoninë e Veriut nuk ka edukatë seksuale për fëmijët e moshës 0 deri në 4 vjeç, kështu që vetë pohimi se kjo lidhet me punën dhe qëndrimet e HERA është i pambështetur. Mosha e sugjeruar kur kjo temë duhet të trajtohet sipas manualit të UNESCO-s është nga 9 deri në 12 vjeç.
Burimi: Vërtetëmatësi
