Është një imazh tronditës i gdhendur në trurin tim që rri me mua: një grua në stacionin e trenit Penn Station, e ulur mes indiferencës së nxitimit të përhershëm të Nju Jorkut. Turma kalon pranë saj, anonime dhe e padukshme. Ajo është duke pritur, e kapur pas kujtimeve më të çmuara se plaçkat e pakta poshtë këmbëve të saj. Ajo quhet Parashqevi Simaku – një zë dikur mjaft i fuqishëm për të trazuar kombet, fytyrë që zbukuronte skenat, një grua që guxoi të ëndërronte në një botë që dënonte gratë që ëndërronin. Tani, ajo është thjesht një nënë, në pritje të djalit të saj.
Parashqevi Simaku nuk ishte thjesht një këngëtare; ajo ishte një ikonë sensualiteti në një kohë dhe vend ku një gjë e tillë ishte e guximshme dhe e rrezikshme. Zëri i saj i zjarrtë e i mëndafshtë, prezenca pushtuese, paraqitja e saj eterike- sfiduan normat e ngurta të Shqipërisë, duke thyer monotoninë e një bote gri dhe të regjimentuar. Megjithatë, duke guxuar të shkëlqejë, ajo u bë e pambrojtur ndaj teheve më të mprehta të standardeve të dyfishta të shoqërisë. Të ishe një grua në qendër të vëmendjes do të thoshte të jetosh në skajin e pasigurt të nderimit dhe përbuzjes, dhe për Parashqevinë, këtë yll vezullues, shkëputja nga qielli ishte e shkatërruese.
Kur perdja e hekurt ra, Parashqevia si shumë të tjerë u largua nga Shqipëria për në Amerikë. Ajo mbante me vete ëndrrat e lirisë dhe të ardhmërisë së ndritur për të dhe familjen e saj. Por liria që e zbulojnë gratë, është shpesh bishtnuese, e pakapshme, abstrakte. Parashqevia u martua, lindi një djalë dhe më pas e pa jetën e saj të rrënohej, nën peshën e divorcit dhe humbjes. Ajo u privua nga djalit i saj, ai u mor nga ajo në një betejë për kujdestari, kjo gjë e bëri atë të përjetojë më të fundmen e dëshpërimit. Ajo qëndroi në Amerikë, por as për famë, as për pasuri, por për afërsinë e dhimbshme me fëmijën e saj, për lëngatën e saj prej nëne – me shpresën e brishtë të një ribashkimi.
Dhe kështu, ajo pret. Në pritjen e saj, ajo shndërrohet në diçka të jashtëzakonshme: në simbol të sakrificës së nënës, një grua e gatshme të durojë të padurueshmen.
Parashqevi Simaku – e pastrehë, por e palëkundur, e thyer por në këmbë – mishëron paradoksin e ekzistencës: forcën brenda brishtësisë, qëllimin brenda vuajtjes. Pritja e saj pasqyron besimin e Spinozës në fuqinë e dashurisë si forcë e natyrës dhe vizionin e Aristotelit për eudaimoninë përmes veprimit vetëmohues. Sakrifica e saj është një sfidë ekzistenciale, një pohim i qetë se dashuria mbijeton edhe kur bota të merr gjithçka dhe pohon se edhe në mes të humbjes, shpirti njerëzor mund të krijojë kuptim dhe të ushqejë shpresë.
Historia e Parashqevisë është unike, megjithatë ajo i bën jehonë betejave të grave të panumërta. Sa prej tyre janë detyruar të braktisin ëndrrat e tyre në emër të mbijetesës? Sa prej tyre janë përballur me poshtërimin dhe padukshmërinë dhe sakrificat e tyre janë pranuar si thjesht të zakonshme?
Jeta e Parashqevisë është një pasqyrë që vizualizon pabarazitë me të cilat përballen gratë, veçanërisht ato që guxojnë të jetojnë madhërishëm, të shpërndajnë dritë dhe të guxojnë të jetojnë të lira pa kërkuar ndjesë.
Shoqëria i përkulet idesë së nënës vetëmohuese, por e braktis atë kur pesha e sakrificës së saj bëhet shumë e rëndë për t’u mbajtur.
Pastreha e Parashqevisë nuk është vetëm tragjedia e saj personale; kjo mungesë strehe përfaqëson një dështim kolektiv. Si e gjen veten një grua që dikur mishëronte frymën e një kombi, jashtë, e pambrojtur, e vetme nëpër rrugët e vendit më të pasur në botë? Kjo nuk është vetëm fatkeqësia e një gruaje – është historia e neglizhencës sistematike, e zhvlerësimit të punës, dashurisë dhe jetës së grave.
Sakrifica e Parashqevisë është një lament, një sfidë për botën, një thirrje për të vepruar. Pse kërkohet kaq shumë nga gratë në emër të sakrificës? Pse dashuria e tyre ka njësi matëse vuajtjen? Pse gratë ngarkohen me barra që nuk duhej kurrë t’i mbanin të vetme?
Historia e saj na fton të rikrijojmë një botë ku gratë nuk janë më të detyruara të zgjedhin midis dinjitetit të tyre dhe fëmijëve të tyre, ku mbijetesa nuk vjen me koston e ëndrrave të tyre dhe ku përmbushja është një e drejtë, jo një privilegj.
E megjithatë, edhe gjersa pyesim, nuk mund të mos mrekullohemi nga ajo. Sepse në pritjen e saj, në humbjen e saj, ka një lloj bukurie – një dëshmi e thellësisë së pakufishme të dashurisë së nënës. E saj nuk është vetëm bukuria e dritave të skenës apo duartrokitjeve, por e qëndresës së heshtur. Është bukuria e një gruaje që refuzon ta lërë botën t’i shuajë shpresën e saj, edhe kur ajo i ka marrë gjithçka tjetër.
Sot Parashqevi Simaku po rifiton zërin e saj. Me mbështetjen e komunitetit shqiptaro-amerikan, duke u kthyer sërish kah drita, ajo po përgatitet të këndojë sërish. Por ky triumf, sado frymëzues, kërkon më shumë se veç festë, nuk na çliron nga përgjegjësia për të bërë pyetje të vështira, na thërret të përballemi me padrejtësitë sistematike që e heshtën atë në radhë të parë.
Jeta e Parashqevisë është një simfoni triumfi, zemërthyerjeje, sakrifice dhe force. Ajo flet për barrat e padurueshme që bartin gratë dhe qëndrueshmërinë me të cilën i qasen. Gjersa ajo përgatitet të këndojë sërish dhe pret të birin, 10 vite, jo pak, ajo na tregon se edhe përballë humbjes së thellë, dashuria e nënës mbetet e pashpërbëshme.
Le ta dëgjojmë zërin e saj dhe të transformohemi prej tij. Historia e saj le të ndezë një thirrje për të krijuar një botë ku dashuria e asnjë gruaje nuk dënohet me një kosto kaq marramendëse, ku asnjë nënë nuk qëndron në vetmi, duke pritur në errësirë dhe heshtje. Një botë ku sakrificat e grave nuk shpërblehen me keqardhje, por me drejtësinë, respektin dhe miratimin që meritojnë.
“Ky material është financuar plotësisht ose pjesërisht nga UK International Development dhe The Kvinna till Kvinna Foundation, të cilët jo domosdoshmërisht pajtohen me opinionet e shprehura këtu. Përgjegjës për përmbajtjen është vetëm autori.”
