Çfarë do të thotë seksi i sigurt? Shpesh dëgjojmë këshilla dhe strategji për të pasur seks ‘të sigurt’, por realiteti është se të bësh seks do të thotë se ekziston rreziku i marrjes së infeksioneve seksualisht të transmetueshme. Ne nuk turpërohemi nga faktet. Megjithatë, fatmirësisht ka shumë mënyra për të reduktuar rrezikun – kjo është ajo që ne e quajmë seks më të sigurt.
Si të bëj seks më të sigurt?
Seksi më i sigurt është një mënyrë për të reduktuar rreziqet e infeksioneve seksualisht të transmetueshme, ndërkohë që bëni seks. Nuk është e vështirë, por është e rëndësishme t’i keni parasysh këto strategji dhe të jeni të kujdesshëm, edhe kur jeni të kapur në moment.
Nëse dëshironi të reduktoni sa më shumë që të jetë e mundur rreziqet e kapjes ose transmetimit të një infeksioni, të tre këta komponentë të seksit më të sigurt janë kritikë:
- Përdorimi korrekt, konsistent (gjithmonë, jo vetëm disa herë) i kontraceptivëve (prezervativëve dhe barrierave të tjera, si digat dentare) në pjesë të trupit ose lodra për çdo lloj seksi vaginal, anal ose oral.
- Të jesh i hapur dhe të komunikosh me partnerin se me kë po bën seks – Testimi i rregullt për të gjitha infeksionet nga ju dhe partneri(ët)
Si transmetohen IST?
Llojet e ndryshme të aktiviteteve seksuale mund t’ju vënë në rrezik për infeksione të ndryshme. Kur planifikoni takime të ndryshme që mund të keni me njerëzit dhe se si dëshironi të ruani veten, është e dobishme të dini se për çfarë saktësisht duhet të jeni të kujdesshëm.
Çështja është se këto infeksine transferohen përmes më shumë se vetëm spermës. Ata gjithashtu mund të udhëtojnë përmes lëngjeve vaginale, mukozave të drejtpërdrejta (lëkura juaj), gjakut, pështymës dhe fecesit. Në fund të fundit, është e vështirë të dihet saktësisht se cili akt seksual është përgjegjës për transmetimin e sëmundjes, pasi njerëzit shpesh përfshihen në më shumë se një lloj aktiviteti seksual (si seksi oral dhe seksi penis-në-vaginë gjatë së njëjtës seancë). Me këtë në mendje, është më mirë të praktikoni seks më të sigurt pa marrë parasysh çfarë.
Këtu është një listë që mund t’ju ndihmojë të kuptoni se për cilat infeksione seksualisht të transmetueshme mund të jeni në rrezik gjatë aktiviteteve të ndryshme seksuale:
- Puthja: Herpes oral (HSV-1)
- Seksi oral: klamidia, gonorreja, HPV, herpesi (HSV-1 dhe HSV-2), sifilizi, HIV, trikomoniaza, Giardia, Shigella, Salmonella, Campylobacter dhe E. coli (4)
- Gishti (anal dhe vaginal): HIV, hepatiti B dhe C
- Seksi penis në vaginë: HIV, gonorre, klamidia, herpes, HPV, sifilis, shankroid, hepatiti B dhe C, trikomoniaza, lythat gjenitale
- Seksi anal: HIV, hepatiti B dhe C, HPV, sifilizi, gonorrea, klamidia, herpesi, lythat gjenitale Lodrat e seksit: Jo shumë kërkime i janë kushtuar transmetimit të IST-ve nëpërmjet lodrave seksuale. Është e mundur që transmetimi i IST-ve mund të ndodhë nga lëngjet gjenitale në lodrën seksuale.
- Seksi nga vulva në vulvë (gërshërë): HPV, HSV-1, HSV-2, sifilizi, kankroidi, klamidia, gonorrea, lythat gjenitale, HIV
Si të parandaloni infeksionet seksualisht të transmetueshme?
Siç e thamë më lart, të bësh seks paraqet rrezik për infeksione.
Mund të tingëllojë e zymtë, por ka shumë mënyra se si mund të jeni seksualisht aktivë dhe të qëndroni të sigurt. Masturbimi i vetëm (fërkimi i organeve gjenitale me rroba), bisedat seksi, masazhi (pa prekur organet gjenitale) dhe përkëdheljet janë disa nga gjërat që mund të bëni që nuk do të përhapin infeksion.
Dhe nëse vendosni të angazhoheni në aktivitet seksual, ka disa gjëra që mund të bëni për të zvogëluar rrezikun.
- Vaksinohuni
Papillomavirusi i njeriut (HPV), IST-ja më e zakonshme në SHBA, mund të ketë pasoja afatgjate, si lythat gjenitale dhe kanceret e qafës së mitrës, penisit dhe fytit. Por vaksina HPV mund të mbrojë kundër virusit HPV. Vaksinimet rutinë u ofrohen fëmijëve rreth moshës 11 dhe 12 vjeç dhe vaksinat përforcuese janë të disponueshme për njerëzit deri në moshën 26 vjeç, ose disa të rritur të moshës 27 deri në 45 vjeç, të cilët nuk janë vaksinuar siç duhet. Nëse tashmë keni kryer mardhënie seksuale, mos u shqetësoni! Ju ende mund ta merrni vaksinën.
- Përdorni metoda per kontracepsion
Kontraceptiv si prezervativët e jashtëm, prezervativët e brendshëm, dorezat ose digat dentare janë mbrojtëse gjatë çdo lloj aktiviteti seksual.
Ata bëjnë atë që sugjeron emri i tyre – ata krijojnë një pengesë midis organeve gjenitale / gojës / anusit tuaj dhe organeve gjenitale / gojës / anusit të partnerit tuaj. Mbani në mend se këto lloj pengesash zvogëlojnë rrezikun e transmetimit të IST gjatë seksit, por ato nuk e eliminojnë plotësisht rrezikun. Mënyra më e mirë për t’u mbrojtur është përdorimi i vazhdueshëm dhe korrekt i një metode penguese gjatë çdo akti seksual.
Prezervativët e jashtëm (mashkull) janë një metodë penguese e lirë, e disponueshme (në shumë vende) dhe e lehtë për t’u përdorur nëse kryeni seks vaginal/oral/anal me një person me penis. Nëse jeni duke bërë seks me një partner dhe jeni duke përdorur lodra seksi (si vibratorë, dildo ose inserte anale), duhet të përdoret gjithashtu një prezervativ i jashtëm mbi lodrën Prezervativët e jashtëm latex janë metodat më të hulumtuara dhe më të disponueshme për parandalimin e IST-ve. Nëse ju ose partneri juaj keni një alergji ndaj lateksit, alternativat e pranueshme janë lehtësisht të disponueshme, megjithëse disa të dhëna sugjerojnë se prezervativët jo-latex mund të prishen më lehtë.
Kur bëhet fjalë për efikasitetin e prezervativit, HIV është IST-ja më e studiuar. Hulumtimet sugjerojnë që prezervativët parandalojnë transmetimin e HIV-it gjatë seksit penis-në-vaginë nga 70 deri në 95% të rasteve. Megjithëse më pak i studiuar, përdorimi i vazhdueshëm dhe korrekt i prezervativit është gjithashtu efektiv në reduktimin e përhapjes së IST-ve të tjera që përhapen përmes sekrecioneve gjenitale, si klamidia, gonorrea dhe trikomoniaza. IST-të që përhapen përmes kontaktit të drejtpërdrejtë lëkurë me lëkurë, si herpesi gjenital ose sëmundjet e ulçerës gjenitale- për të cilat mund të mos ofrojnë aq mbrojtje prezervativët, pasi nëse lëkura e infektuar është e ekspozuar, atëherë prezervativi mund të ofrojë vetëm mbrojtje të kufizuar seksuale për të parandaluar transmetimin e IST-ve ndërmjet partnerëve.
Për të mbrojtur veten gjatë seksit oral, përdorni një dam, ose një prezervativ të prerë për së gjati për të mbuluar vulvën dhe/ose anusin. Gjatë seksit oral në vulvë (cunnilingus) ose anus (anilingus), infeksionet – duke përfshirë HIV, sifilis, herpes, gonorre, HPV, trichomoniasis dhe klamidia – mund të kalojnë nga goja në organet gjenitale, ose anasjelltas.
Për të parandaluar transmetimin e infeksioneve seksualisht të transmetueshme gjatë prekjes, mund të përdorni doreza latex ose nitrili.
Nëse jeni duke prekur organet gjenitale të partnerit tuaj, ose ata po prekin tuajin, atëherë ekziston rreziku i transmetimit të disa IST (si p.sh. HPV, lythat gjenitale, klamidia, virusi herpes simplex (HSV) 1 dhe/ose 2, sifilizi). Rreziqet e infektimit rriten kur më shumë gishta ose një dorë e tërë janë brenda vaginës ose anusit pasi kjo mund të shkaktojë çarje të vogla ose plagë më të mëdha, të cilat mund të rrisin transmetimin e IST.
- Testohuni!
Pavarësisht nëse është një marrëdhënie e rastësishme apo serioze, është e rëndësishme të diskutoni historinë tuaj të shëndetit seksual me partnerin tuaj dhe ta pyesni për të tyren.
Kjo ju jep të dyve mundësinë për të marrë një vendim të informuar për llojet e seksit që dëshironi të bëni dhe cilat masa paraprake seksuale më të sigurta dëshironi të merrni.
Kjo mund të duket si një bisedë e vështirë në fillim, por do të përmirësoheni me kalimin e kohës. Plus, reagimi i partnerit tuaj ndaj diskutimit të kësaj teme do t’ju ndihmojë t’i njihni më mirë. Nëse ata janë vërtet kundër testimit dhe bisedës për seks më të sigurt, kjo mund të ndikojë në vendimin tuaj për të bërë seks me ta. Ata gjithashtu mund të jenë plotësisht të hapur dhe të emocionuar që keni nisur një bisedë të sinqertë! Kur bëhet fjalë për seks më të sigurt, është e rëndësishme të kujdeseni për shëndetin dhe mirëqenien tuaj.
Seksi më i sigurt është alternativa më e mirë nëse dëshironi të bëni seks dhe gjithashtu të jeni të mbrojtur nga infeksionet seksualisht të transmetueshme, por varet nga secili prej nesh që të vendosim se çfarë duam dhe çfarë niveli rreziku jemi ne dhe partnerët tanë.
Artikulli është përkthyer vetëm për nevojat e Mollëkuqja.mk nga HelloClue, për të lexuar artikullin origjinal në gjuhën angleze, klikoni këtu.
